Монголын язгуурын овог, аймгуудын нэг Урианхай, Тува түмний соёлын өвийн өдрүүд энэ сарын 25, 26-нд Баян-Өлгий аймгийн Толбо сумын нутаг Толбо нуурын хөвөөнөө болно.
Уг соёлын өдрүүдийн арга хэмжээг Монгол Улсын Их хурлын гишүүн Ш.Адьшаа, УИХ-ын гишүүн Ч.Ундрам нар санаажилж, Соёлын яамны дэмжлэгтэйгээр зохион байгуулж байгаа аж.
Энэхүү өдрүүдийн хүрээнд дээрх угсаатнуудын язгуур өв соёл, зан заншил, уламжлалыг харуулсан нээлт, хаалтын концерт, 108 магтаалч, бий бийлээчид, 21 цуурчийн өвөрмөц уран бүтээлүүдийг өргөх юм. Мөн язгуур урлагийн аман билгийн тууль, ерөөл магтаал, хөгжим, шоо яриа, дуу болон эрт цагаас уламжлагдан ирсэн нэн ховордсон хуучны тоглоом наадгайн тэмцээн ч болох юм байна. Үүнээс гадна Урианхайчууд газар ус, тэнгэр шүтэх, овоо тахих, хурим найрын онцгой зан үйлтэй ард түмэн. Эдгээр уламжлалыг ч соёлын өдрүүдэд үйлдэх аж.
Түүнчлэн БНТува улс, ШУӨЗА, Өвөрмонголын соёлын өвлөн уламжлагчид, Урианхай, Тува түмнээс төрөн гарсан урлагийн алдартнууд уран бүтээлээ өргөнө. Наадмын Ерөнхий найруулагчаар ХЦДБЧ-ын Ерөнхий бүжиг дэглээч дэд хурандаа С.Алтансэлэм, Улсын драмын эрдмийн театрын жүжигчин СТА, О.Гэрэлсүх нар ажиллах талаар зохион байгуулагчдаас мэдээллээ.
Дашрамд дурьдахад Урианхай, Тувачуудыг судлаачид гарал үүслийн хувьд нэг гэж үздэг бөгөөд газарзүйн байршил, түүхэн цаг үеийн нөлөөгөөр хэлний болоод соёлын зарим шинжид тодорхой хэмжээний “ондооших үзэгдэл болсон” гэж онцолдог.
Урианхайчуудын хувьд өнөөгийн Монгол угсаатнууд дундаас хамгийн эртний нэрээрээ мөн өв соёлоо хадгалан хамгаалж яваа ард түмэн гэдгийг судлаачид бүтээлүүдээрээ илэрхийлсэн нь бий.
Тэдний түүх, үүслийн талаарх судлаачдын тэмдэглэсэн бүтээлүүд түүн дотроос Персийн түүхч РаШид Ад Дины “Судрын чуулган”-д язгуур овог буюу Нукуз /урианхайчууд/ Хиад /боржигон/-аас монгол овог, угсаатан бүрэлдэн тогтсон гэж үзснийг гадаад дотоодын эрдэмтэд хүлээн зөвшөөрч, бүтээлүүддээ ашигласан байдаг аж.
Мөн хүн төрөлхтний нэн яаралтай хамгаалах соёлын биет бус өвийн жагсаалтад орсон Хүннүгийн үед тоглож байсан модон цуур, тууль түүнчлэн хэл аялгуу, хавчаахай нум, зан үйл, ахуйн хэрэглэл, уламжлалаараа судлаачдын анхааралд хамгийн их өртдөг ард түмэн юм байна.
Та бүхэн соёлын өдрүүдтэй холбоотой дэлгэрэнгүй мэдээллийг энд дарж авахаас гадна дор харуулсан удирдамжуудаас мэдээлэл авч болох юм.
Наадмын ерөнхий удирдамж
Хувцас, урлал тэмцээний удирдамж
Тууль, магтаалын удирдамж
Хөгжмийн төрлийн удирдамж
Цуур хөгжмийн удирдамж
Хөөмэйн уралдааны удирдамж
Ардын уртын дуу дуулаачдын удирдамж
Богино дуу дуулаачдын удирдамж
Бий биелгээний удирдамж
Шилдэг баг шалгаруулах
Эрдэм шинжилгээний хурлын удирдамж
