Аливаа төсөл хөтөлбөр өөрт байгаа зүйлээр буюу баялагаар баталгаажна гэдэг өөрөө найдвартай гэсэн үг. Тэгвэл Монгол Улсад эрчим хүч, уул уурхай, мэдээллийн технологи хослуулан аж үйлдвэрийн цогцолбор байгуулах төсөл өрнүүлж байгааг дуулгав. Уг үйлсийг Х.Анхбаяр захиралтай “Эм Жи Эл Кейлум” компани эхлүүлж байгаа бөгөөд “Capex” биржтэй хамтран ажиллаж эхэлжээ. Тэд өчигдрөөс дотооддоо арилжаагаа эхлүүлээд зогсохгүй олон улсын биржүүдэд арилжаа хийхээр гэрээ байгуулсан байна. Үүний дагуу 2022 оны нэгдүгээр улиралд Сингапурын нэр бүхий бирж дээр хоёр дахь арилжаагаа эхлүүлэх төдийгүй гадаадын хөрөнгө оруулагчидтай токены хэлцэл хийж, нийт шаардлагатай хөрөнгө оруулалтын 50 хувийг босгохоор болжээ.
Хамгийн гол нь Монгол Улсад том хэмжээтэй төсөл хэрэгжүүлэхэд байнга эрчим хүчний асуудал тулгардаг. Тиймээс тэд юуны өмнө эрчим хүчний асуудлаа шийдээд цааш явахаар төлөвлөсөн нь яах аргагүй бодитой цогц ажил гэдэг нь харагдана. Үүний хүрээнд Төв аймгийн Баян сумын Цайдам нуурын хүрэн нүүрсний ордод түшиглэн цахилгаан станц байгуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байгаа бөгөөд Чойр орчимд байгуулагдах аж үйлдвэрийн цогцолборт есөн баяжуулах үйлдвэр байгуулах аж. Үүгээр зогсохгүй уг төслийг дагасан ажлын байр бий болж, нүүрсний орд, цахилгаан станцад тус бүртээ 200 гаруй хүн, нийт төслийн хүрээнд авч үзэхээр 7000 гаруй ажлын байр шинээр бий болох юм байна. Энэ бол төслийн цар хүрээг харуулж байгаа хэрэг.
Тэгээд ч “Баялгаар баталгаажсан токен” нь өнөөдөр гэнэт гарч ирсэн зүйл биш. Тус баг хамт олон, хөрөнгө оруулагчидтай хамтран 15 жилийн турш судалж, төлөвлөж байж эхүүлсэн ажил юм. Тиймээс нүүрсний орд газрын хайгуулаас эхлээд нөөцөө баталгаажуулах, цахилгаан станцын ТЭЗҮ, зураг төсөл хийх, энэ бүхнээ олон улсын түвшинд аваачих ажлыг олон жил шат дараалан хийсэн гэдгээ дуулгаж байсан. Цахилгаан станцын төсөл, нүүрсний орд газрын тайлан, жонш, кварцын орд газрын нөөцийг олон улсын түвшинд баталгаажуулсан нь дэлхийн аль ч улсын банк санхүү, хөрөнгө оруулагчийн өмнө тавихад үнэлэгдэх үнэлэмжтэй болсон гэсэн үг. Тиймээс энэ үнэлэмждээ тулгуурлан гадаадын хөрөнгө оруулагчидтай хөрөнгө оруулалт, хамтын ажиллагааныхаа хэлцэлийг хийж, Монгол Улсдаа цахим токеноо санал болгосон энэ юм байна.
Улс орны нийгэм эдийн засагт тулгамдаж байгаа асуудлыг бодитоор харж, үр дүнтэй төсөл хэрэгжүүлж байгааг хаа хаанаа сайшааж байна. Өнөөдөр Монгол Улсад эрчим хүчний асуудал хурцаар тавигдаж байгааг бид мэднэ. Нөгөө талаар ажлын байрыг нэмэгдүүлэх, иргэдийн ахуй хангамжид нэмэрлэхүйц төсөл зайлшгүй шаардлагатай байгааг хэлүүлэх юун. Ийм эгзэгтэй цаг үед “Баялгаар баталгаажсан токен” бол яах аргагүй нүдээ олсон зүйл аж.