УСУГ - тай MNS 6561:2024 стандартын 0-12 ангилалд багтсан нийт 771 үйлдвэр, ААН газар цэвэр усаар хангах, хэрэглээнээс гарсан хаягдал бохир усыг хүлээн авч, татан зайлуулах гэрээтэй ажилладаг.
Монгол Улсын Засгийн газрын 73 дугаар тогтоолоор “шаардлагатай үйлдвэр ААН байгууллагыг урьдчилан цэвэрлэх байгууламжтай болгож цэвэршүүлсэн усыг эргүүлэн ашиглах технологи нэвтрүүлэх” ажлыг эхлүүлсэн.
Тэгвэл дээрх үйлдвэр ААН байгууллагуудаас одоогоор урьдчилан цэвэрлэх байгууламжтай үйлдвэр , аж ахуйн нэгж ердөө 34 байгаа юм.
Тэдгээрийг ангилан авч үзвэл:
· Эмнэлэгийн байгууллага - 1
· Гурилт талх, нарийн боовны үйлдвэр -1
· Мах махан бүтээгдэхүүний үйлдвэр -1
· Согтууруулах ундаа, ба ус ундааны үйлдвэр - 1
· Арьс ширний үйлдвэр – 12
· Ноос ноолуур угаах үйлдвэр -17 байна.
Тогтоолын хэрэгжилтийг хангах, Монгол улсын Мянганы сорилтын сан болон Төв цэвэрлэх байгууламжийн төсөл хэрэгжиж эхлэх үед Монгол Улсын Засгийн газар нь Төв цэвэрлэх байгууламжид ирж байгаа бохир усны бохирдлын түвшинг 2023 оны түвшинд хүргэх үүрэг хүлээсэн.
Иймээс өндөр бохирдлын агууламжтай усыг төв шугамд нийлүүлж байгаа 70 үйлдвэр зайлшгүй урьдчилан цэвэрлэх байгууламжтай болох шаардлага бий болсон юм.
Эдгээр 70 үйлдвэрийн тухайд
· Сүү, сүүн бүтээгдэхүүний үйлдвэр - 6
· Архи, пиво, спиртийн үйлдвэр - 9
· Мах, махан бүтээгдэхүүн, өлөн боловсруулах үйлдвэр - 36
· Гурил, талх нарийн боовны үйлдвэр - 14
· Арьс шир боловсруулах үйлдвэр - 1
· Ноос ноолуур угаах үйлдвэр – 4 байна.
Одоогоор Урьдчилан цэвэрлэх байгууламж угсарсан 2 ААН байгаа бол зураг төсөл хянагдаж байгаа 7 үйлдвэр, тендер зарласан 1, сайжруулалт хийгдэж байгаа 2 үйлдвэр ААН байна. Харин урьдчилан цэвэрлэх байгууламж огт төлөвлөөгүй 58 үйлдвэр байгаа юм.
Дээрх ААН байгууллагуудаас бохир усны шугам сүлжээнд нийлүүлэгдэж байгаа бохир усны бохирдлын агууламж үзүүлэлт тус бүрээр нь аваад үзвэл 2-264 дахин их гэдэг тооцоог мэргэжлийн байгууллагаас гаргаад байна.